System kaucyjny w Polsce ruszy 1 października 2025 roku. Sejm odrzucił poprawki Senatu zakładające przesunięcie tego terminu na początek 2026 roku, co oznacza, że zmiany wejdą w życie zgodnie z pierwotnym planem. Nowelizacja ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi oraz niektórych innych ustaw trafi teraz do prezydenta. Decyzja wywołała wiele dyskusji, szczególnie w kontekście wyzwań związanych z realizacją unijnej dyrektywy o recyklingu.
Termin 1 października 2025 – dlaczego tak ważny?
Ostateczne odrzucenie poprawek Senatu przez Sejm oznacza, że Polska zdąży wdrożyć system kaucyjny na czas, by spełnić wymogi unijne. Wiceminister klimatu i środowiska Anita Sowińska podkreślała, że przesunięcie startu na 2026 rok mogłoby uniemożliwić osiągnięcie wymaganych 77% selektywnej zbiórki odpadów w 2025 roku. To nie tylko zagrożenie dla realizacji unijnych zobowiązań, ale także ryzyko odszkodowań dla przedsiębiorców i operatorów, którzy już zainwestowali w kaucjomaty.
Decyzja o zachowaniu wcześniejszego terminu ma również praktyczny wymiar. Dzięki niej przedsiębiorcy i samorządy będą mogli wcześniej rozpocząć korzystanie z systemu, który ma zmniejszyć ilość odpadów komunalnych oraz zwiększyć poziom recyklingu. To krok w stronę nowoczesnej gospodarki obiegu zamkniętego.
Nowe zasady działania systemu kaucyjnego
Zgodnie z ustawą, system kaucyjny obejmie trzy rodzaje opakowań: plastikowe butelki do 3 litrów, szklane butelki wielorazowe do 1,5 litra oraz metalowe puszki do 1 litra. Kaucja będzie pobierana od każdego wprowadzonego na rynek napoju w tych opakowaniach, a jej zwrot będzie możliwy bez konieczności okazania paragonu.
Nowelizacja wprowadza również obowiązek funkcjonowania co najmniej jednego punktu odbioru opakowań w każdej gminie w Polsce. Duże sklepy, o powierzchni powyżej 200 m², będą musiały przyjmować zwroty opakowań, natomiast mniejsze placówki mogą dobrowolnie dołączyć do systemu. Nieodebrana kaucja zostanie przeznaczona na finansowanie całego systemu, co ma zapewnić jego stabilność i rozwój.
Jednym z kluczowych elementów ustawy jest wprowadzenie zamkniętego systemu obiegu kaucji. Dzięki temu wszystkie przepływy finansowe będą monitorowane, co pozwoli uniknąć defraudacji środków i zapewni większą przejrzystość działania.
Wyłączenia i szczegóły techniczne
Ustawa przewiduje również pewne wyłączenia. System nie obejmie opakowań po mleku i produktach mlecznych, co ma ograniczyć trudności logistyczne związane z ich przetwarzaniem. Ponadto operatorzy odbierający opakowania ze sklepów będą zobowiązani do zwrotu faktycznie wypłaconej przez nie kaucji, co ma zapobiec problemom finansowym dla małych przedsiębiorców.
Prace nad wdrożeniem systemu już trwają. Budowa infrastruktury oraz wdrażanie kaucjomatów realizowane są w systemie projektuj i buduj, co ma zapewnić ich szybkie oddanie do użytku. Kroki te pokazują, że Polska stawia na konkretne działania, które nie tylko dostosują kraj do unijnych wymogów, ale również wpłyną na poprawę środowiska i zmniejszenie ilości odpadów.
Czy system kaucyjny przyniesie oczekiwane efekty? Choć wdrożenie wymaga wielu przygotowań, decyzja o jego uruchomieniu w 2025 roku daje nadzieję na szybsze osiągnięcie celów ekologicznych i gospodarczych.
Źródło: money.pl
