System opieki zdrowotnej w Polsce opiera się w dużej mierze na składkach ubezpieczenia zdrowotnego, które przez lata przeszły szereg zmian. W ostatnich latach obserwujemy stały wzrost składki, co rodzi pytania o przyszłość finansowania służby zdrowia i o to, jakie konsekwencje przyniesie ten trend dla osób pracujących i przedsiębiorców w 2025 roku. Składka zdrowotna, która w przeszłości wynosiła 7,5%, obecnie osiągnęła poziom 9%. Czy to koniec podwyżek? Jakie są prognozy na przyszłość?
Ewolucja składki zdrowotnej – jak zaczynaliśmy w latach 90.?
Początek lat 90. XX wieku to czas, kiedy po raz pierwszy zaczęto poważnie zastanawiać się nad koniecznością reformy systemu zdrowotnego. Wówczas, politycy i eksperci debatowali nad tym, jak zapewnić większe finansowanie ochrony zdrowia przy jednoczesnym kontrolowaniu wydatków publicznych. Pierwsze propozycje zakładały składkę na poziomie 12-14%, co miało być połączone z obniżeniem podatku dochodowego. Ostatecznie jednak rząd nie zdecydował się na tak drastyczne podniesienie składki, obawiając się negatywnego wpływu na budżet.
W 1999 roku wprowadzono nowy model naliczania składki zdrowotnej, który przewidywał stawkę na poziomie 7,5% przychodu ubezpieczonego. To właśnie w tym momencie składka została połączona z odliczeniem od podatku dochodowego, co miało złagodzić negatywny wpływ na podatników. Przez lata model ten działał bez większych zmian, aż do wprowadzenia Polskiego Ładu w 2021 roku. Reforma ta zmieniła nie tylko sposób naliczania składki, ale także zlikwidowała możliwość odliczania jej od podatku, co dotknęło miliony osób w Polsce.
Polski Ład – koniec odliczeń, wzrost obciążeń
Jedną z najbardziej istotnych zmian wprowadzonych przez Polski Ład było zniesienie możliwości odliczania składki zdrowotnej od podatku. Do 2022 roku można było odliczyć aż 86% składki, co znacząco łagodziło jej skutki finansowe dla przedsiębiorców i osób zatrudnionych na umowę o pracę. Nowe zasady wprowadziły jednak większe obciążenia, zwłaszcza dla przedsiębiorców, którzy muszą teraz płacić składkę proporcjonalną do swoich dochodów.
Polski Ład również zlikwidował stałą podstawę wymiaru składki zdrowotnej dla przedsiębiorców, która wynosiła 75% przeciętnego wynagrodzenia. W zamian wprowadzono nowy model, gdzie wysokość składki jest bezpośrednio zależna od dochodu. Przedsiębiorcy rozliczający się na zasadach ogólnych płacą składkę w wysokości 9% dochodu, a ci rozliczający się liniowo – 4,9%. Dla przedsiębiorców rozliczających się ryczałtem składka zależy od progu dochodowego, co powoduje większą zmienność i często wyższe obciążenia finansowe.
Prognozy na 2025 – czy składka zdrowotna znów wzrośnie?
Na horyzoncie pojawia się pytanie: co czeka nas w 2025 roku? Wydaje się, że wraz z rosnącymi kosztami utrzymania systemu opieki zdrowotnej, konieczne będą dalsze podwyżki składki zdrowotnej. Rząd Zjednoczonej Prawicy już wcześniej sygnalizował plany na restrukturyzację finansowania zdrowia, jednak szczegóły na temat konkretnych zmian nie zostały jeszcze przedstawione.
Z jednej strony, gospodarka może potrzebować dodatkowych środków na wzmocnienie systemu zdrowia, zwłaszcza w obliczu starzejącego się społeczeństwa i rosnącego zapotrzebowania na opiekę medyczną. Z drugiej jednak strony, podnoszenie składek zdrowotnych wiąże się z ryzykiem obciążenia zarówno pracowników, jak i przedsiębiorców, co może wpłynąć negatywnie na rozwój małych i średnich firm.
Źródło: infor.pl