Z jednej strony coraz więcej młodych ludzi woli podjąć pracę zamiast studiów. Z drugiej, kształcenie w szkole wyższe nadal jest traktowane jako forma, która sprzyja uzyskiwaniu wyższych zarobków. Czy tak rzeczywiście jest? Tym tematem zajmuje się ogólnopolski system monitorowania Ekonomicznych Losów Absolwentów szkół wyższych (ELA). Na jakie stawki mogli liczyć absolwenci z rocznika 2022?
Badanie ekonomicznych losów absolwentów – ELA
Chcą sprawić, jak absolwenci radzą sobie na rynku pracy po ukończeniu kształcenia, w 2013 roku powstał pomysł monitorowania takich czynników. W wyniku nowelizacji ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym w 2016 roku na zlecenie Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego został uruchomiony ogólnopolski system monitorowania Ekonomicznych Losów Absolwentów szkół wyższych (ELA). Dzięki zebranym informacjom można obserwować, w jaki sposób rozwijają się kariery absolwentów i absolwentek na różnych kierunkach.
Jak działa system ELA? Bazuje on na danych administracyjnych pochodzących z systemu szkolnictwa wyższego POL-on i rejestrów osób ubezpieczonych ZUS. Jednocześnie wyniki analiz są w pełni anonimowe i bezpieczne pod względem prywatności osób badanych.
W najnowszej edycji można poznać informacje na temat karier edukacyjnych i zawodowych prawie 7 mln osób, które studiowały, otrzymały dyplom lub kształciły się na poziomie doktorskim w latach 2014 -2022.
Zarobki i ryzyko bezrobocia wśród absolwentów według województw
W analizie systemu ELA opisano sytuację zawodową badanych, biorąc pod uwagę różne właściwości. Wyszczególniono dokładne stawki środkowe oraz ryzyko bezrobocia absolwentek i absolwentów studiów magisterskich (II stopnia lub jednolitych studiów magisterskich) z rocznika 2022 w pierwszym roku po otrzymaniu dyplomu pod względem zamieszkałych województw. Jak wyglądał taki rozkład?
Najwyższą medianę zarobków uzyskano w województwie mazowieckim (5 791,53 zł), dolnośląskim (5 381,29 zł) i pomorskim (5 233,25 zł). Z kolei najniższe wartości środkowe wynagrodzeń dotyczyły województwa lubelskiego (4 737,5 zł), świętokrzyskiego (4 736,9 zł) i podlaskiego (4 697,55 zł).
Jeśli chodzi o ryzyko bezrobocia, wartość ta była najwyższa w województwie podkarpackim (6,7%) i świętokrzyskim (7,4%). Najmniejsze szanse na pozostawanie bez pracy odnotowano w województwie pomorskim (2,7%) i wielkopolskim (2,6%).
Mediana zarobków i ryzyko bezrobocia absolwentów w powiatach
W wynikach systemu ELA przedstawiono także dane opisujące sytuację zawodową absolwentów w poszczególnych powiatach. Gdzie środkowe wartości wynagrodzeń były najwyższe? Okazuje się, że najlepsze stawki dotyczyły powiatu piaseczyńskiego (6 306,99 zł), pruszkowskiego (6 247,65 zł) i Warszawy (6 234,64 zł). Najniższa mediana zarobków wśród badanych wystąpiła w powiecie włoszczowskim (4 308,39 zł), łomżyńskim (4 186,20 zł) i białogardzkim (3 827,85 zł).
W przypadku ryzyka bezrobocia absolwentek i absolwentów studiów magisterskich z rocznika 2022 najniższe wartości, a więc dobre perspektywy zatrudnienia odnotowano w powiecie wschowskim (0,00%), sztumskim (0,61%) i otwockim (0,71%). Najwyższe ryzyko bezrobocia wiążące się z trudniejszą sytuacją na rynku pracy wystąpiło w powiecie janowskim (10,54%), przeworskim (10,77%) i bieszczadzkim (11,06%).
W jakich dziedzinach zarobki są najwyższe i najniższe?
Trudno oczekiwać wysokiej mediany zarobków w przypadku absolwentów zaraz po studiach. Jednocześnie można zaobserwować różnorodność tych wartości. Gdzie można zarobić najwięcej? Najwyższa mediana dotyczy:
- dziedziny nauk medycznych i nauk o zdrowiu (6293,82 zł);
- dziedzina nauk inżynieryjno-technicznych (5792,90 zł);
- dziedzina nauk społecznych (4879,33 zł).
Najniższe wartości środkowe wynagrodzeń uzyskiwano z kolei w dziedzinie nauk teologicznych (4069,19 zł), dziedzinie nauk rolniczych (4040,52 zł) oraz w dziedzinie sztuki (3330,68 zł).
Na jakich kierunkach zarabia się najlepiej w pierwszym roku po dyplomie?
Ciekawych informacji dostarczają także dane dotyczące mediany zarobków absolwentów w pierwszym roku po dyplomie na konkretnych kierunkach. Jeśli chodzi o najwyższe płace, przedstawiają się one następująco:
- dziedzina nauk medycznych i nauk o zdrowiu – pielęgniarstwo (8465,48 zł), położnictwo (7645,24 zł), kierunek lekarski (6435,22 zł);
- dziedzina nauk inżynieryjno-technicznych – informatyka i systemy inteligentne (12408,57 zł), cyberbezpieczeństwo (10787,59 zł), informatyka stosowana (10375,73 zł);
- dziedzina nauk społecznych – executive master of business administration (17376,75 zł), data science and business analytics (11838,11 zł), informatyczne techniki zarządzania (10999,47 zł);
- dziedzina nauk ścisłych i przyrodniczych – informatyka stosowana (10164,56 zł), informatyka (7960,49 zł), big data analytics (7650,33 zł);
- dziedzina nauk humanistycznych – filologia włoska (6060,24 zł), skandynawistyka (6023,96 zł), germanistyka (5703,22 zł);
- dziedzina nauk teologicznych – teologia (4190,01 zł);
- dziedzina nauk rolniczych – technologia drewna (5681,82 zł), leśnictwo (5186,58 zł), agroleśnictwo (4961,07 zł);
- dziedzina sztuki – instrumentalistyka (4060,04 zł), edukacja artystyczna w zakresie sztuki muzycznej (3868,90 zł), organizacja produkcji filmowej i telewizyjnej (3866,38 zł).
Powyższe informacje są bardzo ważne w kontekście wyboru przyszłościowej i najkorzystniejszej pod względem finansowym ścieżki zawodowej.