W Polsce wsparcie dla osób bezrobotnych pozostaje na niskim poziomie, zwłaszcza w porównaniu do krajów Europy Zachodniej. To nierówne podejście do ochrony osób nieaktywnych zawodowo w różnych krajach Unii Europejskiej prowadzi do dużych dysproporcji w poziomie życia mieszkańców. Polska, podobnie jak wiele krajów Europy Środkowo-Wschodniej, mierzy się z wieloma wyzwaniami, co rodzi potrzebę zmian w polityce socjalnej, aby skuteczniej wspierać powrót osób bezrobotnych na rynek pracy.
Systemy socjalne w Unii Europejskiej
W Europie Zachodniej wsparcie socjalne dla bezrobotnych jest szeroko dostępne. Przykładowo w Belgii zasiłki docierają do około 65% osób bez pracy, natomiast w Bułgarii tylko do 37%. Sytuacja jest szczególnie trudna w Europie Środkowo-Wschodniej, gdzie w krajach takich jak Polska, Rumunia czy Chorwacja wsparcie trafia do mniej niż 20% osób zagrożonych ubóstwem. Braki w systemie socjalnym powodują, że długotrwale bezrobotni często mają problemy z powrotem na rynek pracy i mogą odczuwać wykluczenie społeczne. Unia Europejska planuje do 2030 roku zmniejszyć liczbę osób zagrożonych wykluczeniem o 15 milionów i zwiększyć wskaźnik zatrudnienia do 78% dla grupy wiekowej 20-64 lat.
Bezrobotni – w jakich krajach mają najlepsze wsparcie?
W Niemczech, Belgii i Danii osoby bez pracy mogą liczyć na solidne zabezpieczenie finansowe. Niemiecki system wspiera bezrobotnych, oferując im nawet do 60% ostatniego wynagrodzenia, a także programy aktywizacyjne, które pomagają im wrócić do pracy. W Belgii zasiłki dla bezrobotnych są przyznawane na czas nieograniczony i ich wartość jest indeksowana. Dania z kolei umożliwia elastyczne rozwiązania, jak konta zatrudnieniowe, co pozwala na zachowanie prawa do zasiłku przy okresowym zatrudnieniu. Finlandia oferuje zasiłki pozwalające na pracę w niepełnym wymiarze, a Hiszpania uruchomiła specjalne programy pilotażowe wspierające rodziny zagrożone wykluczeniem.
Niskie bezrobocie w Polsce, ale też niski wskaźnik wsparcia bezrobotnych
Polska może pochwalić się jednym z najniższych wskaźników bezrobocia w Unii Europejskiej (5%), jednak system wsparcia dla bezrobotnych jest daleko w tyle za standardami krajów zachodnich. Zasiłki są przyznawane na krótki czas – od 3 do 6 miesięcy – i indeksowane jedynie co trzy lata, co w dobie inflacji oznacza ich malejącą wartość. Dodatkowo, poziom dostępu do szkoleń i programów aktywizacyjnych zależy od regionu, co jeszcze bardziej uwidacznia społeczne nierówności. Polska potrzebuje bardziej elastycznego podejścia, aby lepiej odpowiadać na potrzeby osób o krótszym stażu pracy i młodych, którzy często mają ograniczony dostęp do wsparcia socjalnego.
Co może poprawić sytuację bezrobotnych w Polsce?
Cyfryzacja procesu wnioskowania o świadczenia to krok, który może znacząco przyspieszyć i ułatwić uzyskiwanie pomocy przez osoby bezrobotne. Niestety, starsze pokolenia mogą mieć problemy z obsługą cyfrowych systemów. Polska powinna usprawnić swoje strony internetowe, by były bardziej intuicyjne i przyjazne użytkownikom, a także bardziej przejrzyste, co ułatwiłoby korzystanie z dostępnych form wsparcia.
Ponadto, zwiększenie częstotliwości waloryzacji świadczeń, rozbudowa programów aktywizacyjnych na poziomie lokalnym i uproszczenie zasad przyznawania wsparcia pozwolą skuteczniej wspierać osoby bezrobotne w Polsce. W ten sposób kraj mógłby lepiej dostosować się do europejskich standardów i zrealizować cele Europejskiego Filaru Praw Socjalnych.
Źródło: businessinsider.com.pl
