Żałoba narodowa została ogłoszona w Polsce na dzień 26 kwietnia 2025 roku, w związku z pogrzebem papieża Franciszka. Choć wydarzenie ma charakter wyjątkowy, nie oznacza to automatycznego dnia wolnego od pracy. Sprawdź, jakie przepisy regulują wprowadzenie żałoby narodowej i co naprawdę się z nią wiąże.
Prezydent ogłasza żałobę narodową po śmierci papieża Franciszka
21 kwietnia 2025 roku świat obiegła smutna wiadomość: zmarł papież Franciszek. Oficjalne potwierdzenie podał kardynał Kevin Farrell w komunikacie przekazanym przez watykańskie biuro prasowe. Dzień później, 22 kwietnia, Wojciech Kolarski, szef prezydenckiego Biura Polityki Międzynarodowej, ogłosił, że prezydent Andrzej Duda zdecydował o wprowadzeniu żałoby narodowej w Polsce na sobotę 26 kwietnia – dzień pogrzebu Ojca Świętego.
— „W związku ze śmiercią Ojca Świętego, prezydent Andrzej Duda podjął decyzję, aby dzień pogrzebu – 26 kwietnia – ogłosić dniem żałoby narodowej” – przekazał Kolarski.
Żałoba narodowa – co to właściwie oznacza?
Choć termin „żałoba narodowa” brzmi podniośle, dla wielu osób pozostaje niejasny. Czy wiąże się z dniem wolnym od pracy? Czy obowiązuje w całym kraju? A może obejmuje wyłącznie instytucje państwowe?
Czytaj także: Ile zarabiał papież? Majątek Franciszka ujawniony – dlaczego odmówił fortuny?
Zgodnie z art. 11 ustawy z dnia 31 stycznia 1980 r. o godle, barwach i hymnie RP oraz o pieczęciach państwowych, to Prezydent RP może – i tylko on – wprowadzić żałobę narodową. Robi to poprzez rozporządzenie, które określa przyczynę i czas trwania żałoby. W przypadku śmierci papieża Franciszka, żałoba obowiązuje od północy w nocy z piątku na sobotę do północy z soboty na niedzielę.
Co się zmienia podczas żałoby narodowej?
Flagi państwowe na budynkach publicznych są opuszczane do połowy masztu, a w wielu miejscach przepasywane kirem. Media ograniczają emisję programów rozrywkowych, a na ekranach królują audycje o charakterze refleksyjnym i religijnym.
Odwoływane są koncerty, imprezy sportowe i masowe wydarzenia – wszystko po to, by zachować powagę chwili. Warto śledzić oficjalne kanały organizatorów wydarzeń, ponieważ niektóre z nich mogą zostać przełożone na inny termin, a inne całkowicie anulowane.
Żałoba narodowa – czy jest wolne od pracy?
To pytanie zadaje sobie wiele osób: czy dzień żałoby narodowej oznacza dzień wolny od pracy? Odpowiedź brzmi: nie.
Zgodnie z obowiązującą ustawą o dniach wolnych od pracy, dni wolne są ściśle określone i nie obejmują dni żałoby narodowej. Nawet tak wyjątkowa sytuacja, jak śmierć papieża, nie skutkuje automatycznym zawieszeniem pracy w szkołach, urzędach czy przedsiębiorstwach. Dzień pogrzebu papieża Franciszka, mimo ogłoszonej żałoby, pozostaje dniem roboczym.
Kiedy w Polsce ogłaszana jest żałoba narodowa?
Żałoba narodowa w Polsce ogłaszana jest w przypadku wydarzeń o wyjątkowym i tragicznym charakterze. Przykłady z przeszłości to:
- śmierć papieża Jana Pawła II w 2005 r.,
- katastrofa smoleńska w 2010 r.,
- zamachy terrorystyczne (np. atak na World Trade Center).
Prawo nie precyzuje dokładnych przesłanek, dlatego decyzja o ogłoszeniu żałoby narodowej ma często charakter subiektywny.
Podsumowanie: żałoba narodowa to czas zadumy, ale nie urlopu
Choć śmierć papieża Franciszka wywołała silne emocje na całym świecie, dzień żałoby narodowej nie jest równoznaczny z dniem wolnym od pracy. To moment refleksji, szacunku i symbolicznego uczczenia postaci zasłużonej, ale nie wiąże się z przywilejami pracowniczymi.
Wielu pracowników zadaje sobie pytanie, czy przysługuje im urlop na pogrzeb papieża. W świetle prawa pracy taki urlop nie jest przewidziany – nie mamy do czynienia ze śmiercią członka rodziny czy innym zdarzeniem uprawniającym do urlopu okolicznościowego. Decyzja o ewentualnym dniu wolnym pozostaje więc po stronie pracodawcy.
Zatem dla tych, którzy chcieliby uczcić pamięć Ojca Świętego – być może pozostaje indywidualna decyzja o urlopie lub modlitewna zaduma, z dala od zgiełku codzienności.
Źródło: Infor.pl
